Ο δικός μου Κώστας* Friday, May 21 2010

Της Ρέας Βιτάλη

Αναδημοσιεύω εδώ ένα από τα πιο συγκινητικά κείμενα που διάβασα ποτέ μου για τη ζωή, το θάνατο και της συνέχεια της πρώτης μέσα απ’τον δεύτερο… Νομίζω ήταν ο πιο πρωτότυπος τρόπος να ευχηθεί κανείς σήμερα στον εορτάζοντα Κώστα… 🙂

Ο πατέρας μου πέθανε Ιούλιο. Ο δικός μου Κώστας. Αρκετά χρόνια μετά, ο γιατρός μου ανήγγειλε, ότι θα γεννούσα Ιούλιο. Το ήξερα! Θα γεννούσα Ιούλιο και θα ’ταν αγόρι. Ούτε που καταδεχόμουν τα υπερηχογραφήματα και τις γνωματεύσεις. Θα γεννούσα αγόρι. Έτσι έπρεπε να γίνει. Παιδιάστικα αναζητούσα το υποκατάστατό του.

Γέννησα Ιούλιο και ήταν κορίτσι. Το ανθρωπάκι αυτό, των 50 πόντων, μου «ξεπέταξε» μέσα σε δευτερόλεπτα το ωραιότερο μάθημα ζωής. Είμαστε όλοι μοναδικοί! Θυμάμαι στο πρώτο της κλάμα, την έσφιξα στην αγκαλιά μου και της ψιθύρισα «συγνώμη». Ήταν αυτή και μόνο αυτή! «Το να έδινες το όνομα του πατέρα σου στο παιδί σου, θα ήταν σαν να επενέβαινες σε ένα πίνακα ζωγραφικής και να αραίωνες τα χρώματά του» μου είπε κάποτε στα εφηβικά της χρόνια η Λιλού μου… Είχε δίκιο!

Μερικά χρόνια μετά τον ερχομό της, κούρνιασε στη κοιλιά μου ο γιος μας. Οι σκέψεις μου ήταν πια διαφορετικές. Ήξερα ότι δεν ωφελεί να επεμβαίνεις σε πληγές με τσιρότα. Μερικές πληγές είναι ίσως και τιμητικές… Ο θάνατος βοηθάει τον άνθρωπο να αναπτύξει ταλέντο ζωής. Ούτε που μου πέρασε λοιπόν από το μυαλό να αραιώσω το χρώμα του θανάτου, στη ψυχή μου. Ο γιος μας θα ακολουθούσε τις παραδόσεις. Θα βαφτίζονταν με το όνομα του παππού του, από τη πλευρά του πατέρα του. Θα ακολουθούσε μια όμορφη διαδρομή ονόματος που πέρασε από τα στενάκια του Πέραν στη Κωνσταντινούπολη, ήρθε στην Αθήνα, πέρασε και τι δε πέρασε, γεύτηκε και τι δε γεύτηκε… Ο Αριστείδης. Μόνο που σε όλη αυτή τη διαδρομή έφερε και ένα σωρό δώρα από του άλλου παππού το dna. Κι ήταν σαν να μου έκλεινε το μάτι από ψηλά. Τα μάτια «του», τα χέρια «του». Και μάλιστα μου τα πρόσφερνε την ίδια ώρα που εγώ προσπαθούσα να συναρμολογήσω τις εικόνες του στη μνήμη μου. Άτιμος ο χρόνος! Κακότεχνος ζωγράφος έβαζε το χεράκι του και αραίωνε… Πάλευα επίμονα να τον νετάρω και δυσκολευόμουν. Ο πατέρας μου, κομμάτια από παζλ στα χέρια μου. «Λίγο» από τη παρουσία του, «λίγο» από τις κουβέντες του, το βλέμμα του, ένα ταγκό που χορέψαμε και με ξενύχιασε, ένα χαμόγελο λατρεμένο, στιγμές ευλογημένες πάντα στη θάλασσα… Η εξέδρα του Αστέρα! Το γυμναστήριο του Αγίου Κοσμά! Πόσο με πόναγε αυτό το «ολίγον» . Πόσο με θύμωνε.

Και έφευγαν τα χρόνια…Και δεν έχανα στιγμή για στιγμή. Ορθάνοιχτα τα μάτια στην οθόνη. Και με τιμούσε κι ο Θεός. Γιατί μέσα από τα παιδιά δανείζεσαι κι άλλη μια ζωή. Ξαναβλέπεις και μάλιστα σε slow motion αυτά που η ορμή δεν σου έδωσε χρόνο να δεις, ν΄ αξιολογήσεις Και πέρναγαν τα χρόνια. Γιόρταζα τα 40 γενέθλιά μου. Η Λίλα τελείωνε το πρώτο κύκλο σπουδών στην Αγγλία, ο Αρίστος ξεκίναγε τις σπουδές του στην Ελβετία. Το δικό μου Κώστα τον είχα πια μετουσιώσει σε προσωπικό άγγελο. Είχαμε αποκτήσει μια ιδιαίτερη συνομιλία. Μερικές φορές του τα΄χωνα κιόλας… «Μα δε βλέπεις;» του έλεγα. Η επιστήμη βέβαια αρνείται τη ζωή μετά θάνατον. Άστην να την αρνείται! (Και οι γυναίκες λένε ότι δεν υπάρχουν πια άνδρες και οι άνδρες ότι δεν υπάρχουν πια γυναίκες…Και ο ένας είναι απέναντι στον άλλον!). Τέλος πάντων… Που είχαμε μείνει? Α! Οτι πέρναγαν τα χρόνια. Και σύμφωνα με το δικό «μας» οικογενειακό timing είχα πιθανότητες ν΄ ακούσω το «γιαγιά»…

Ο γιατρός μου ανήγγειλε ότι θα γεννούσα Ιανουάριο. Ήταν αγόρι. Κατάξανθος. Μα πώς βγήκε αυτό το παιδί κατάξανθο; Μέχρι που βρήκα μια παλιά φωτογραφία του. Τι διαδρομή θεέ μου έκαναν οι ξανθές του οι μπούκλες! Τα έλαβα τα χαιρετίσματά του… Του δώσαμε το όνομά του. 30 χρόνια μετά… Τώρα πια δεν αναζητούσα ούτε να επουλώσω τη πληγή, ούτε φοβόμουν μην αραιώσω το χρώμα… Απλώς μ΄αρέσει, που ακούγεται ξανά σε τούτο το σπίτι, αυτό το όνομα. Σαν εκείνο το άρωμα λεμόνι που φλιτάρανε παλιά οι ταξιθέτριες στους κινηματογράφους. Και μετά έσβηναν τα φώτα κι έπιανες το χέρι του διπλανού σου σφιχτά κι έβλεπες και τι δεν έβλεπες…

Χρόνια πολλά στους Κώστηδες! Κώστας όχι Κωνσταντίνος… Από την ακτή, όχι από τον άγιο.

* Αναδημοσίευση από το www.protagon.gr.

One Response »

 

30 χρόνια σε 24 ώρες… Thursday, May 20 2010

Σχεδόν 24 ώρες πριν, το απόγευμα της Τετάρτης, 5 Μαΐου, καθόμουν στον ίδιο καναπέ όπου γράφω και τώρα αυτές τις γραμμές… Βρισκόμουν στα μισά μιας πολύ παράξενης στην αίσθησή της μέρας. Χωρίς μέχρι εκείνη τη στιγμή να έχει συμβεί κάτι δραματικό, ένιωθα έναν περίεργο κόμπο στο λαιμό. Και είμαι άνθρωπος που κάθε άλλο παρά έχει ιδιαίτερα αναπτυγμένη διαίσθηση… Λίγα λεπτά μετά, μια ειδοποίηση για έκτακτη επικαιρότητα από την εφημερίδα Le Monde στο κινητό μου θα ήταν η πρώτη εξήγηση γι’ αυτόν τον επίμονο κόμπο στο στομάχι…

Τετάρτη, 5 Μαΐου 2010, 8:30 π.μ.

Ξύπνησα μια ώρα πιο αργά από το σύνηθες για καθημερινή. Η 24ωρη απεργία που περιλάμβανε και τα μέσα μαζικής μεταφοράς ήταν μια καλή δικαιολογία για λίγο ύπνο παραπάνω στα μισά μιας έτσι κι αλλιώς κουραστικής εβδομάδας. Συνήθως το πρωί ξεκινάω (προσπαθώ τουλάχιστον…) με κέφια τη μέρα. Λίγη μουσική, λίγο παιχνίδισμα με τις γραβάτες μέχρι να διαλέξω τη ‘στολή της ημέρας’, πράγματα ελαφρά, εν πολλοίς επιφανειακά αλλά πάντα με μια κεφάτη διάθεση. Όχι σήμερα… Αυτό ήταν ένα από τα ελάχιστα πρωινά μέχρι σήμερα στη ζωή μου που ξύπνησα μουδιασμένος, ανήσυχος, σχεδόν θλιμμένος. Χωρίς κάτι συγκεκριμένο να με απασχολεί ή κάποιο φόβο να με ταράζει.

Τετάρτη, 5 Μαΐου 2010, 12:00 π.μ.

Η μέρα προχωράει με μια πρωτοφανή ηρεμία στη δουλειά. Ασυνήθιστη για τα δεδομένα του χώρου στον οποίο εργάζομαι. Σκέφτομαι ότι η αποχή που είχε κηρύξει και το δικό μας συνδικαλιστικό όργανο, των δικηγόρων, ήταν η προφανής κι επικρατέστερη εξήγηση γι’ αυτή την ακινησία. Ήξερα πως ήταν προγραμματισμένες πορείες και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας κι αυτό ίσως αποθάρρυνε ακόμα περισσότερους που σκόπευαν να κατέβουν στο κέντρο της πόλης για κάποιες δουλειές. Απ’ την άλλη, με είχε ξενίσει ότι το πρωί πολλά καταστήματα ήταν και παρέμειναν κλειστά στο κέντρο της πόλης, σε μια, κατά τ’ άλλα, εργάσιμη ημέρα… Η εικόνα της πόλης μού θύμισε το Δεκέμβρη του 2008, τότε που για πρώτη φορά είδα την πόλη μου να έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης. Έδιωχνα, όσο μπορούσα, τους παραλληλισμούς αυτούς απ’ το μυαλό μου. Δε μπόρεσα όμως στιγμή να τους διαγράψω παντελώς.

Τετάρτη, 5 Μαΐου 2010, 16:00 μ.μ.

Έχω γυρίσει για λίγες ώρες το μεσημέρι στο σπίτι και χαζεύω στο laptop. Προσπαθώ να διαβάσω βασικά πράγματα για την επικαιρότητα της μέρας. Απευθύνομαι σε ξένα μέσα καθώς όλες οι ελληνικές ιστοσελίδες έχουν μείνει στις εξελίξεις πριν την έναρξη της περιβόητης απεργίας. Ακριβώς εκείνη τη στιγμή ένας καλός φίλος από τα χρόνια του Βελγίου (στο οποίο έζησα σχεδόν 3 συναρπαστικά και πολύ διδακτικά για μένα χρόνια) μου στέλνει ένα mail με θέσεις εργασίας στις Βρυξέλλες και την προτροπή: ‘μήπως είναι καιρός να γυρίσεις; Να γλιτώσεις κι απ’ όλα αυτά τα ακραία που βλέπω να γίνονται στη χώρα σου..;’

Εκείνη ακριβώς τη στιγμή έρχεται η ειδοποίηση για τα 3 θύματα στην Αθήνα. Όχι από την ελληνική τηλεόραση ή κάποιο ελληνικό μέσο. Από τη γαλλική Le Monde! Η Ελλάδα ακόμα είχε στους δέκτες της κωμικές σειρές στη 1000^η τους επανάληψη, το ‘Κους-Κους’ σε κονσέρβα κι άλλα τέτοια απεργιακά… Αρκετή ώρα μετά, κι αφού είχα μάθει όλες τις ουσιαστικές λεπτομέρειες από ξένα δορυφορικά κανάλια και sites, άρχισε ο τραγέλαφος της ελληνικής τηλεόρασης, που, αφού ξύπνησε απότομα από το λήθαργο της απεργίας τη μέρα που η χώρα βίωνε μια από τις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας της, αναφερόταν συνοπτικά στα συμβάντα και βιαζόταν να περάσει σε μοιρολόγια, απόδοση ευθυνών, λογύδρια πολιτικών κι άλλα εμετικά. Έφυγα από το σπίτι, περίπου στις 18:15 για να επιστρέψω στο γραφείο, στο κέντρο. Η πρώτη εικόνα κατεβαίνοντας από το λεωφορείο ήταν ένα δακρυγόνο να σκάει στα 10 μέτρα από το σημείο που βρισκόμουν. Κι εγώ να κλαίω… Εξαιτίας του καπνού. Αλλά ίσως και γιατί το είχα ανάγκη…

Τετάρτη, 5 Μαΐου 2010, 19:00 μ.μ.

Όταν όλος ο κόσμος είχε στραμμένα τα μάτια τους σε μας, ένιωθα πολύ αγανακτισμένος με όλους μας που μεταφέραμε πληροφορίες και σχόλια για όσα συνέβαιναν μέσω twitter σε άπταιστα ελληνικά και μόνο… Σαν αρρωστημένη ομφαλοσκόπηση, σα μηρυκασμός μου φάνηκε να διαβάζω όσα γράφαμε οι Έλληνες χρήστες χτες στα social media! Γι’ αυτό τα είχα παρατήσει όλα, twitter, Facebook και προσπαθούσα να δουλέψω. Στο μυαλό μου βέβαια κυριαρχούσαν οι φρικτές εικόνες της τράπεζας και των νεκρών στην Αθήνα. Μακρινές αλλά τόσο δυνατές, σα να διαδραματίζονταν δίπλα μου…

Και τότε, σε ένα μηχανικό refresh στα προσωπικά μηνύματα του twitter είδα μια πρόσκληση από ένα δημοσιογράφο καναδικού τηλεοπτικού δικτύου να του παραχωρήσω μια συνέντευξη για όσα διαδραματίστηκαν πριν λίγες ώρες στη Σταδίου… Απάντησα καταφατικά με αρκετό δισταγμό, συμβουλεύτηκα και μια καλή φίλη και παλιά δημοσιογραφική καραβάνα για το αν και τι έπρεπε να δώσω από προσωπικές πληροφορίες για να αποφύγω άσκοπα παρατράγουδα. Περίπου μισή ώρα μετά, μιλούσα με τον άνθρωπο αυτό στο τηλέφωνο, μου ζητούσε να του δώσω την άποψή μου σε ζωντανή συνέντευξη στο δελτίο του καναλιού του και μου είπε δύο πράγματα που ήταν ίσως από τις πιο εύστοχες παρατηρήσεις που έχω ακούσει για μας τους Νεοέλληνες: «…ζοριστήκαμε πολύ να βρούμε Έλληνες πολίτες να μας μιλήσουν… Είναι φοβερό αλλά οι 9 στους 10 από σας, ενώ χρησιμοποιείτε social media, το κάνετε αποκλειστικά στα ελληνικά, σα να έχετε μυστικά που εμείς οι ξένοι δε θέλετε να μάθουμε. Κι ακόμα, άλλους 2 χρήστες του twitter που πήγαμε να πλησιάσουμε για να μας μιλήσουν, όταν τους εξηγήσαμε τι θέλαμε, μας ανταπέδωσαν φωνές και βρισιές επειδή θέλαμε δήθεν να αμαυρώσουμε την εικόνα της χώρας σας, ενώ μοναδικός σκοπός δικός μας ήταν να καταγράψουμε την επικαιρότητα και μαζί, τις γνώμες ανθρώπων που ζουν την όλη κατάσταση από κοντά…»

Δε μπορώ να πω πως σοκαρίστηκα με τις παρατηρήσεις του. Συμφώνησα να μιλήσω στο δελτίο, ήταν εξάλλου τόσο ευγενής στην προσέγγισή του που δεν είχα λόγο να αρνηθώ, κι έφυγα από το γραφείο ανανεώνοντας το ραντεβού μαζί του για μία ώρα μετά περίπου, αυτή τη φορά από το σπίτι μου μέσω Skype.

Στη διαδρομή με το λεωφορείο έλαβα το ακόλουθο e-mail:

‘My apologies Xenofon, but I just noticed you’re in Macedonia. At this point, we’re looking to talk to people in Greece who will be affected by the IMF measures. Sorry about the confusion. But thanks for your help all the same.’

Εξήγησα με μια σύντομη απάντηση ότι έκανε λάθος κι ότι όντως ζω στην Ελλάδα. Φυσικά δεν ήταν απαραίτητο να γίνει η συνέντευξη αλλά δεν ήθελα να μείνει και με τη λάθος εντύπωση ότι τόση ώρα προσπαθούσα να εξασφαλίσω μια συνέντευξη χωρίς να βρίσκομαι στη χώρα από την οποία τον ενδιέφερε να έχει απόψεις των κατοίκων… Κυρίως για να μη θεωρήσει ότι προσπάθησα να τον εξαπατήσω. Το σοβινιστικό της όλης εξέλιξης ποσώς με απασχολεί, αν με ρωτάς… Η απάντηση ήταν το άλλο δυνατό καμπανάκι της χθεσινής μέρας

‘Έκανα μια μικρή έρευνα και οφείλω να ζητήσω συγνώμη. Ζεις όντως στην Ελλάδα και θα μ’ ενδιέφερε, αφού σου ζητήσω συγνώμη και πάλι, να κάνουμε κανονικά τη συνέντευξη… Έπεσα κι εγώ θύμα μιας από αυτές τις λανθασμένες φήμες που έχετε αφήσει να κυκλοφορούν και να διογκώνονται ανεξέλεγκτα χρόνια τώρα για τη χώρα σας!’

Πέμπτη, 6 Μαΐου 2010, 3:00 π.μ.

Η συνέντευξη στο καναδέζικο δίκτυο έχει τελειώσει εδώ και λίγη ώρα κι εγώ είμαι στο κρεβάτι μου, σχεδόν κοιμάμαι και για πρώτη φορά έχω την ευκαιρία ν’ αναλογιστώ όσα συνέβησαν μέσα στη μέρα που πέρασε. Είμαι πολύ βολεμένος γενικά για να δηλώσω επαναστάτης ή ο,τιδήποτε τέτοιο, με την παραδοσιακή έννοια του όρου τουλάχιστον. Κι όμως, μέσα σε λιγότερες από 24 ώρες είχα δεχτεί δακρυγόνα, είχα νιώσει σα να βρίσκομαι στη μέση μιας εμπόλεμης κατάστασης, είχα αντιμετωπιστεί ως ‘αυτός που βιώνει με τον πλέον δραματικό τρόπο τα γεγονότα ως πολίτης μιας χώρας στο χείλος της αβύσσου’ και, παρ’ όλα αυτά μου είχε δοθεί ένα βήμα για να πω την άποψή μου. Ψύχραιμα και με αξιοπρέπεια. Με τη διαφορά ότι το βήμα αυτό μου το έδωσαν κάποιοι άνθρωποι στην άλλη άκρη του κόσμου, στον Καναδά, κι όχι οι συμπολίτες μου. Αυτοί διάλεξαν να δώσουν βήμα για άλλη μια μέρα στο ‘Ράδιο Αρβύλα’, στις δηλώσεις πολιτικών και πολιτικάντηδων, σε όσους εν πάση περιπτώσει ήταν διατεθειμένοι να αναμασήσουν τα ίδια και τα ίδια.

Είναι Πέμπτη απόγευμα και καθώς κλείνω το κείμενο αυτό, ακούω για τη διαγραφή της Ντόρας Μπακογιάννη από το κόμμα της επειδή ψήφισε το νομοσχέδιο των έκτακτων μέτρων διαφορετικά από την κομματική της γραμμή… Θα με χαροποιούσε ακόμα περισσότερο, αν πίστευα ότι η διαφοροποίηση αυτή ήταν εντελώς αυθόρμητη κι όχι συνυφασμένη με γενικότερους πολιτικούς σχεδιασμούς που φημολογούνται τις τελευταίες μέρες. Όπως και να ‘χει, είναι κι αυτό ένα δείγμα της τύχης που έχεις τελευταία (ή μήπως παραδοσιακά;) σ’αυτή τη χώρα κάθε φορά που θα τολμήσεις να δεις τα πράγματα διαφορετικά από την πλειοψηφία… Μήπως να ξανασκεφτώ εκείνη την προτροπή του φίλου απ’ τις Βρυξέλλες;

Leave a Response »

 

Κρίση οικονομική = Κρίση ενημέρωσης Thursday, May 20 2010

Απόψε, ανήμερα της εθνικής επετείου (κάτι που προσωπικά προτιμώ να θεωρώ μια απλή συγκυρία και τίποτα περισσότερο) ολοκληρώνεται, όπως φαίνεται, ένας κύκλος σχεδόν 3 μηνών που σημαδεύτηκε:

–          Από την πλέον οδυνηρή οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών για την Ελλάδα. Ναι, αυτό ακριβώς ήταν: ‘η πιο δύσκολη περίοδος των τελευταίων δεκαετιών’ και τίποτα περισσότερο! Καμιά εθνική οικονομία δεν γκρεμίστηκε, αν και αυτό παραμένει πάντα ένας κίνδυνος, τουλάχιστον για το ορατό μέλλον. Κανείς δεν έζησε κάτι που δεν έχει επαναληφθεί στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους, χωρίς αυτό φυσικά να αποτελεί δικαιολογία ή άφεση αμαρτιών για όσους μέσα από παλινωδίες και κυβερνητικές πρακτικές φατρίας οδήγησαν στο παρόν αδιέξοδο. Αν κανείς οδύρεται για την τρέχουσα κρίση παρουσιάζοντάς την ως κάτι το ασύλληπτο, μάλλον δε γνωρίζει ή επιλέγει να αγνοεί επιδεικτικά το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν της χώρας, των τελών του 19^ου και αρχών του 20^ου αιώνα, επιλέγοντας προφανώς να αποκρύψει το γεγονός ότι από τα συμβάντα εκείνης της περιόδου κανείς δεν διδάχθηκε τίποτα!

–          Από μια πρωτοφανή καμπάνια παραπληροφόρησης και λαϊκισμού, που εξαπέλυσε η μεγάλη πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης της χώρας σχετικά με τα δίκαια αιτήματά μας προς τους Ευρωπαίους εταίρους και τις άδικες αποφάσεις των τελευταίων απέναντι στις διαρκείς εκκλήσεις μας για βοήθεια.

–          Και, τέλος, από ένα σκληρό διπλωματικό παζάρι διαρκείας, το οποίο απόψε ακριβώς έφτασε σε μια φάση πρώτης ολοκλήρωσης και ανέδειξε για μια ακόμα φορά ότι η περίφημη Ευρωπαϊκή οικογένεια, εκτός από νόμους και κανόνες, διέπεται και από ιδιαίτερα λεπτές και διαρκώς μεταβαλλόμενες πολιτικές ισορροπίες που απαιτούν να είσαι διαρκώς παρών αν επιθυμείς να λειτουργούν υπέρ σου.

Το πρώτο από τα τρία παραπάνω σημεία αποτελεί ξεκάθαρα μια πολιτική παρατήρηση, πέρα από τους σκοπούς αυτής της σύντομης παρέμβασης και νομίζω δε χρήζει επιπλέον σχολιασμού. Ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του…

Το ενδιαφέρον μας θα επικεντρωθεί ιδιαίτερα στο δεύτερο σημείο για το οποίο θα επιχειρήσω να αποδείξω το πόσο εξωφρενικός και ακραία λαϊκίστικος ήταν ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάστηκε στην κοινή γνώμη, βασισμένος απλώς σε διατάξεις της συνθήκης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, χωρίς να μπω καν σε ειδικότερες παρατηρήσεις βασισμένες στους κανόνες λειτουργίας της ζώνης του Ευρώ. Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να τονίσω ότι οι διατάξεις στις οποίες θα γίνει αναφορά παρακάτω αποτελούν μέρος των συνθηκών που διέπουν τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στην οποία η Ελλάδα ως ανεξάρτητο κράτος αιτήθηκε αυτοβούλως και υπέγραψε την προσχώρησή της το 1979, κίνηση από την οποία, όπως από την πρώτη στιγμή (θα έπρεπε να) ήταν γνωστό απέρρεαν για τη χώρα δικαιώματα αλλά και αντίστοιχες πολύ συγκεκριμένες υποχρεώσεις! Έτσι λοιπόν, σύμφωνα με το άρθρο 99 της Συνθήκης της ΕΚ:

Όταν διαπιστώνεται (…) ότι η οικονομική πολιτική ενός κράτους μέλους αντιβαίνει προς τους γενικούς προσανατολισμούς της (Ένωσης) ή ότι ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την καλή λειτουργία της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, το (Ευρωπαϊκό) Συμβούλιο (…) μπορεί να απευθύνει τις αναγκαίες συστάσεις προς το οικείο κράτος μέλος. Το Συμβούλιο (…) μπορεί να θεσπίζει λεπτομερείς κανόνες για τη διαδικασία πολυμερούς εποπτείας…

Από τα παραπάνω προκύπτει, χωρίς περιθώρια για αμφιβολίες ή προβλήματα ερμηνείας, ότι η συμμετοχή της χώρας στην ΕΚ δεν είναι μια κατάσταση υιοθεσίας ή προνομιακού νταντέματος το οποίο μπορούμε να επικαλούμαστε όταν το επιθυμούμε, με τους όρους που επιθυμούμε και με διαδικασίες τέτοιες που δεν θα θίγουν το, ομολογουμένως, υπερευαίσθητο εθνικό μας φρόνημα. Αντιθέτως, η συμμετοχή της Ελλάδας στις διαδικασίες της ΕΚ και μάλιστα ως μέλος της ομάδας χωρών της προωθημένης ενοποίησης με τη συμμετοχή της από την πρώτη μέρα στη ζώνη του ευρώ, είναι μια πραγματικότητα που σκοπό έχει για τα μέλη της τη δημοσιονομική σταθερότητα, την ισορροπία των οικονομικών μεγεθών τους και την τήρηση ενός συνόλου κανόνων δημοσιονομικής σταθερότητας τα οποία, αν και αποτέλεσαν αντικείμενο πολιτικής συμφωνίας και η τήρηση και ερμηνεία τους γίνεται κατά περίπτωση επηρεασμένη από πολιτικές και άλλες συγκυρίες, εντούτοις θέτουν ένα πλαίσιο αρχών, όταν υπάρξει μεγάλος εκτροχιασμός απ’ το οποίο, η ελεγκτική παρέμβαση της Επιτροπής έρχεται όχι σαν δύναμη καταπάτησης της εθνικής κυριαρχίας μιας χώρας αλλά ως προσυμφωνημένος και προβλεπόμενος μηχανισμός, το ενδεχόμενο ενεργοποίησης του οποίου η χώρα αποδέχτηκε πλήρως με την ένταξή της στην Ένωση. Οι πρόχειρες αναγνώσεις λοιπόν της παρέμβασης της Επιτροπής στα δημοσιονομικά μας το τελευταίο διάστημα ως ενδείξεις απώλειας της εθνικής μας κυριαρχίας, μόνο ως άκρατος λαϊκισμός μπορούν να ερμηνευτούν. Και είναι ακόμα πιο εξοργιστική η όλη προσπάθεια παραπληροφόρησης της κοινής γνώμης αν αναλογιστεί κανείς ότι εξαπολύθηκε όχι μόνο από πολιτικά κέντρα (που, εν πάση περιπτώσει λειτουργούν με τους δικούς τους κανόνες και εξυπηρετούν συγκεκριμένες σκοπιμότητες) αλλά και από μεγάλη μερίδα δημοσιογράφων, πολλοί από τους οποίους διαθέτουν αρκετές νομικές γνώσεις για μην τους επιτρέπεται να συμπεριφέρονται σα να μη γνωρίζουν όσα απλά θίξαμε παραπάνω…

Το τρίτο, τέλος, από τα χαρακτηριστικά της τρέχουσας περιόδου που έφτασε σε μια κορύφωση απόψε (η οποία μένει να αποδειχτεί κατά πόσο θα αποτελέσει και μια κάθαρση για την ελληνική οικονομία) θεωρώ πως αντικατοπτρίζεται καλύτερα σε μια προσεκτική ανάγνωση του α. 100 παρ. 2 της συνθήκης της ΕΚ:

Όταν ένα κράτος μέλος αντιμετωπίζει δυσκολίες ή διατρέχει μεγάλο κίνδυνο να αντιμετωπίσει σοβαρές δυσκολίες, οφειλόμενες σε (…) έκτακτες περιστάσεις που εκφεύγουν από τον έλεγχό του, το Συμβούλιο, προτάσει της Επιτροπής, μπορεί να αποφασίσει με ειδική πλειοψηφία να του χορηγήσει, υπό ορισμένους όρους, κοινοτική χρηματοδοτική ενίσχυση…

Η διάταξη αυτή από την ίδια τη διατύπωσή της και μόνο αποτελεί ένα ξεκάθαρο παράδειγμα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, πέραν μιας νομοθετημένης διακυβερνητικής δομής συνεργασίας, είναι και πάντα θα παραμένει ένας πολιτικός στίβος και η ωφέλεια ή η ζημία κάθε χώρας από τη συμμετοχή της σε αυτήν είναι ζήτημα πολιτικών ισορροπιών και ζυμώσεων, οι οποίες, αφενός δεν παύουν ποτέ, αφετέρου εντείνονται ακόμα περισσότερο και απαιτούν διαρκή παρουσία στο διπλωματικό παζάρι όταν τα πράγματα φτάνουν σε κομβικό σημείο, όπως συνέβη τελευταία για την Ελλάδα. Η ίδια η διάταξη αφήνει να γεννηθούν μια σειρά από ζητήματα ερμηνείας, το κλειδί για τα οποία δεν είναι τόσο οι κανόνες της νομικής επιστήμης όσο οι κατά καιρούς κυρίαρχες πολιτικές ισορροπίες μεταξύ των χωρών-μελών της Ένωσης: Ποιες είναι οι ‘σοβαρές δυσκολίες’ που μπορεί να δικαιολογούν την παροχή οικονομικής βοήθειας; Ποιοι είναι οι ‘ορισμένοι όροι’ που δικαιούται να επιβάλλει η Επιτροπή και να συνοδεύουν την παροχή της βοήθειας αυτής; Σε τι συνίσταται η ‘κοινοτική χρηματοδοτική ενίσχυση’ που θα λαμβάνει ένα κράτος-μέλος σε τέτοιες έκτακτες συγκυρίες; Όλα αυτά είναι ερωτήματα που, διαχρονικά, στα πλαίσια της Ένωσης, απαντώνται με πολιτικά και όχι μόνο με νομικά κριτήρια…

Αν λοιπόν η περίοδος αυτή, που απόψε φτάνει σε μια καμπή, έχει να μας διδάξει κάποια απλά πράγματα, αυτά νομίζω πως είναι:

–          Ότι κάθε φορά που ‘καταφέρνουμε’ να φτάσουμε σε ένα τέλμα όπως το σημερινό, δεν μπορεί να έχουμε μόνο αξιώσεις για διάσωση αλλά και υποχρεώσεις για συμμόρφωση!

–          Ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ο μπαμπούλας που έρχεται να επιβουλευτεί την εθνική μας ανεξαρτησία αλλά μια νομοθετημένη πραγματικότητα που ταυτόχρονα διέπεται από έντονες πολιτικές ισορροπίες.

–          Ότι ακριβώς οι ισορροπίες αυτές απαιτούν διαρκή παρουσία στο διπλωματικό πεδίο και όχι τακτικές στρουθοκαμηλισμού, που σε μεγάλο βαθμό ευθύνονται για το τέλμα στο οποίο φτάσαμε.

–          Ότι κρίσεις όπως η σημερινή κάποτε πρέπει όχι απλώς να μας ταρακουνούν αλλά και να μας διδάσκουν. Κι ένα πολύ καλό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι, αν καθένας μας ενημερωθεί στοιχειωδώς όχι μόνο για τα δικαιώματα αλλά και για τις υποχρεώσεις αυτής της χώρας κι, επιπλέον, αν τα μέσα ενημέρωσης αποφασίσουν να διαδραματίσουν έναν πιο ουσιαστικό ρόλο δεχόμενοι ότι απευθύνονται σε σκεπτόμενους πολίτες και όχι σε μια άβουλη μάζα ή σε κομματικά ακροατήρια…

Πρώτη δημοσίευση στις 26/3/2010: www.theinsider.gr

Leave a Response »

 

Οι νύχτες μου μακριά σου…* Thursday, May 20 2010

Αναδημοσιεύω ίσως το πιο αγαπημένο μου, ως σήμερα, κείμενο απ’όσα φιλοξενούνται σ’αυτό το blog. Έτσι, σαν μια γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν του και το μέλλον του, που φιλοδοξώ να ξεκινήσει να γράφεται από σήμερα…

++++++++++++++++++

Τόπος: Βρυξέλλες, χρόνος: 00.25 π.μ.

Στιγμές σιωπής μέσα στο χειμωνιάτικο ψιλόβροχο… Λίγα μονάχα φώτα αυτό το θαμπό βράδυ του Γενάρη. Ένας συρμός του μετρό και μουσική δυνατή και μελωδική για συντροφιά. Περπατάω στην άκρη της αποβάθρας και κοιτάζω τις γραμμές. Γραμμές που χάνονται στο έρεβος του τούνελ. Ο συρμός σταματάει κι ανεβαίνω. Επιτάχυνση και στάση και μετά ξανά πάλι επιτάχυνση. Σαν από κάτι να προσπαθώ να ξεφύγω κι όμως όλο το μετανιώνω. Αποβίβαση. Ξανά σιωπή μέσα στο ψιλόβροχο. Κι ένα παιχνίδισμα από κόκκινους και πράσινους σηματοδότες, πάντα έκει να σου υποδεικνύει τα πρέπει και τα θέλω, τα σωστά και τα λάθη, τα τωρινά και τα μελλούμενα…

Και κάπου μέσα σ’όλα αυτά και πάνω απ’όλα το πρόσωπό σου. Κι οι νύχτες μου μακριά σου…

Τόπος: Αθήνα, χρόνος: 01.25 π.μ.

Πολύχρωμα φώτα και παραζάλη μάζι με ανεμοδαρμένα κίτρινα φύλλα… Τόσο φωτεινό το Σύνταγμα κι αυτό το βράδυ. Σαν η χρυσόσκονη των γιορτών να ξέμεινε πάνω στα κτίρια και να χορεύει με τον αέρα. Ποτέ δεν αδειάζει η πλατεία ετούτη. Βλέμματα εγκλωβισμένα σε κεφάλια με λογική υποτάσσονται στη διαδρομή που ο νους ορίζει. Ανηφορίζω προς τη Σκουφά κι αναζητώ μια φωνή που ακούω μέσα μου. Χάνομαι στα στενά και αφήνω την ηχώ να με παρασύρει. Λαμπιόνια και φώτα σαν υγρά βλέμματα που σ’αγκαλιάζουν με το κοίταγμά τους. Στους πρόποδες του Λυκαβηττού κορμιά νέα και σφριγηλά τεντώνονται ν’ αγγίξουν τ’αστέρια. Λόγια φεύγουν και χάνονται στον αέρα. Κάποια τρυπώνουν και στις καρδιές και ριζώνουν…

Και κάπου μέσα σ’όλα αυτά και πάνω απ’όλα το πρόσωπό σου. Κι οι νύχτες μου μακριά σου…

Τόπος: Ντόχα, χρόνος: 03.25 π.μ.

Ριπές ανέμου με σκόνη απ’την έρημο. Θολή ατμόσφαιρα κι απόψε κι ας είναι χειμώνας. Πόσο χειμώνας μπορεί να είναι εδώ κάτω άλλωστε; Νιώθω τη ζέστη να φτάνει στο κορμί και να προσπαθεί ν’αγγίξει και την καρδιά μου. Ιδρώνω. Αντιστέκομαι. Γιατί όμως; Μου άρεσε τόσο η δική σου ζεστασιά κάποτε… Κι αυτήν ακριβώς αναζητώ κι απόψε… Νιώθω όμως ανικανοποίητος από κάθε πιθανή λύση που μπόρεσα να σκεφτώ ως τώρα. Ημίμετρα σκονισμένα από το χρυσάφι της ερήμου. Πάθη που καταψύχονται απότομα, άδοξα, στην παγωνιά της μεσανατολίτικης νύχτας.

Και κάπου μέσα σ’όλα αυτά και πάνω απ’όλα το πρόσωπό σου. Κι οι νύχτες μου μακριά σου…

Τόπος: Νέα Υόρκη, χρόνος: 4.25 π.μ.

Τουλάχιστον αυτή η πόλη ποτέ δεν κοιμάται… Μου κάνει πιστή συντροφιά στα βράδια που ψάχνω τη λύση στο αίνιγμά σου. Βγαίνει μαζί μου ραντεβού, με ζαλίζει με τη συγκλονιστική ομορφιά της, μου προσφέρει πανοραμική θέα ως το βάθος του ορίζοντα στα ύψη της. Μ’ αφήνει να δω ως εκεί που φτάνει το μάτι. Μ’αφήνει ν’αναζητήσω ένα σου σημάδι, έναν ήχο, μια εικόνα σου. Μ’αφήνει να ζήσω με την ψευδαίσθηση πως είσαι κάπου ανάμεσα σε όλους αυτούς που μας έχει μπάσει στο θίασό της. Με στέλνει κάθε βράδυ στο ίδιο ραντεβού και κάθε βράδυ με κάνει να πιστέψω πως απόψε θα ρθεις…

Και κάπου μέσα σ’όλα αυτά και πάνω απ’όλα το πρόσωπό σου. Κι οι νύχτες μου μακριά σου…

Τόπος: κάπου στον κόσμο, χρόνος: πάντα

Σε περίμενα κι απόψε. Όπως κάθε βράδυ. Είχα την ίδια γεύση από βατόμουρο στο στόμα… Την ίδια γλυκιά ελπίδα ότι θα ρθεις. Η ώρα περνούσε. Η ελπίδα ξεθώριαζε… Η γεύση έγινε γλυκόπικρη, αλλοιωμένη κι αυτή. Σαν πίστη σε θεό που κλονίζεται… Σαν καλοστημένο σχέδιο που καταρρέει. Σαν πύργος από τραπουλόχαρτα…

Μα κάπου μέσα σ’όλα αυτά και πάνω απ’όλα αυτά φάνηκε το πρόσωπό σου. Και τέλειωσαν οι νύχτες μου μακριά σου…

Θα θυμάμαι τα πάντα από σένα. Ως την επόμενη φορά,

Agent Provocateur

*… με γεύση από μύρτιλο στο στόμα.

Disclaimer: Το κείμενο αυτό γράφτηκε αμέσως μετά την παρακολούθηση της ταινίας ‘Οι νύχτες μου μακριά σου’. Ο γράφων έπαθε την πλάκα του, όπως διαπιστώνετε… Η ένθετη φωτογραφία είναι μία εκ των αφισών της ταινίας.

13 Responses »

 

White House Politics Go Online – Will you reply to your e-mails from the President..? Saturday, May 2 2009

As I am getting down to writing this article, a commercial on the pre-inauguration party in honor of Barack Obama at the Lincoln Memorial runs on my TV and is faintly heard from the background. Following that, comes another announcement on the live coverage of the inauguration ceremony of January 20th. A few hours earlier, I had received in my inbox an e-mail singed by Obama himself with thoughts and words of gratitude ahead of the big day… Strangely, I am in Greece and nowhere near Washington, DC; also, the events above were announced by leading Greek channels and not by some major US TV network…

Incidents such as these remind me of the tech-frantic atmosphere on the US Election Day a few weeks ago, in November 2008. Although I had lived that day from Belgium, Europe, it was hard not noticing the momentum of Mr. Obama and his front-running towards the office of the US President; it was covered live by all media! A race that began with minimum speed some years ago in Chicago, IL in order to culminate in full speed and lots of records and originalities in that very same city on November 4th 2008. Over the span of these months, I had travelled to the US only once. Yet I was in the know of all Obama’s achievements, controversies, promises and his campaign’s twists and turns as if I was following closely; me along with millions of supporters all over the globe. The key words explaining this paradox are:Internet and hi-tech politics.

President Obama’s candidacy was sky-rocketed in fame and popularity thanks to, among others, a series of improvising uses of the Internet, e-mail and new technologies in order to reach the widest possible network of voters in all 52 States plus the global public opinion. So has his newly started presidency been designed: as political commentators emphatically put it, it will be the most tech-savvy Office to date. Yet, this e-originality has also given rise to certain inhibitions as to its effects, methods and potential outreach…

Use blogging and rich media to talk directly to citizens frequently and in real time
President Obama has proven even during his pre-election campaign that possesses (himself or his team) all the know-how and mentality in using services such as YouTube, Facebook or blogs in their best interest. What if they decide to take advantage of the database of supporters they already have in their hands (with personal data, such as e-mail or address details for each of them) and mass-mail them on a regular basis with a videocast featuring the President or commentaries published on a blog of his? Just as pioneering this idea may be, it also raises serious concerns as to the legitimacy of using people’s private data through such a political platform. Equally pressing is the (superficially simplistic yet politically substantial) question of whether Mr. Obama as President will (or should) have enough time to blog or videocast himself or if it would be meaningful to have these communication policies implemented by an army of public opinion agents instead…

Win congressional support for your agenda through social networking
Just as overwhelming was the half-an-hour televised message that Mr. Obama’s team aired a few days before the Election could also be some orchestrated efforts from his office in order to attract public attention on thorny issues that will have to be debated and approved at the Congress and for which the necessary in-house majority cannot be taken for granted. However, who can deny inhibitions that such campaigns might end up with a demagogic nature and replace or disarm constitutional processes with these coordinated and targeted public opinion maneuvering efforts..? On the other hand, it would be just as persuasive if Mr. Obama would counter-answer that, through methods such as the above, he diligently fulfils a pressing demand from all modern politicians, which is staying in touch with the citizens on a face-to-face basis and as frequently as possible.

Be prepared for citizens holding you accountable on the basis of your virtual footprints
This particular one may well be a concern that should primarily bother members of the President’s cabinet themselves yet, on second thought, it can also have a serious social outreach. By promoting your entire agenda over the Internet and, even more, by concluding gentlemen’s agreements with your voters through your blog or personal website, it ultimately means that these commitments will have an e-trace lasting forever or, at least, as long as the world wide web continues to exist. Consequently, it would not be unreasonable to expect that Mr. Obama could sooner or later face a public outcry fueled by his very internet footage, should this have turned into empty words and broken promises. Moreover, is the White House ready and impervious enough to face civic criticism in the raw and blatant way that many times members of the Internet community use to express their disapproval? If you still don’t get
what I mean, just take a look at the negative comments posted under any political ad available on YouTube; surely, not of a very politically correct nature…

Your effective use of the Internet has reshaped people’s perception of their own political effectiveness
Therefore, President Obama can expect to have as strong political pressure online as he will surely face in the House of Representatives and even more drastic in the first case. Besides, since he was the first to expose how powerful a tool for politics the Web can be, he should expect that his own ‘invention’ could well turn at his expense just as all successful and innovative practices do in the ever-fluctuating world of politics.

Can you integrate all these into a secure model of government?
It’s good to take politics one step further and just as good to devise ways for attracting active citizen involvement in a modern platform of government. Nevertheless, there already are and will surely grow fears for the security and efficacy of this platform and the defenses fortifying it. In other words, how secure it is to air your projected tactics on Facebook and organize public polls on them or openly talk about them via YouTube or videos streaming directly to thousands of Blackberries of your supporters? President Obama’s office will have to calm down voices stating that it is not exactly the cleverest tactic to publicly announce that you are going after Al Qaeda, just because you ring the alarm for them to watch out..! Additionally, being a pioneer in Internet politics a White House under Obama will need to ease concerns from the inland and abroad that since technologies such as the Blackberry are being developed by ‘their own guys’, they will not exploit the know-how they possess in order to compromise the use of these technologies by other governments worldwide – the French government has already panicked in this sense and blocked the use of Blackberries by its officials…

As I am concluding these lines, the inauguration party for President Obama is well underway and a bunch of high-profile Americans praise his virtues and promised change in front of the Lincoln Memorial. Undoubtedly in a few hours from now, this footage will be available online for anyone across the globe to see and judge, watch and criticize, approve or disapprove. Whether this promised change will trulymaterialize, we’ll be able to tell in four years. We can already say though that Barack Obama conceptualized a new mode of 21st century participatory politics by deploying such common means as the e-mail or text messaging. If this new concept of politics can legitimately lead to change, it is up for you, American voters and citizens of the world to decide. So, broadcast yourselves… (sic)

As it appears in Spring 2009 issue of Princeton University’s ‘Business Today’ magazine.

Leave a Response »